W dn. 16-19 września mieliśmy przyjemność wziąć udział w XIX Ogólnopolskim Zjeździe Socjologicznym i wymienić się cennymi spostrzeżeniami na temat współczesnych wyzwań i możliwości kreowania polityki społecznej. Była to też okazja do podzielenia się wynikami realizowanych w Instytucie Pracy i Spraw Socjalnych badań.
– dr hab. Piotr Szukalski w referacie pt. „Dlaczego Polacy przechodzą na emeryturę zaraz po osiągnięciu wieku emerytalnego? Racjonalność ekonomiczna vs. racjonalność kulturowa” oraz dr Diariusz Zalewski w referacie pt. „Determinanty dobrej starości w kontekście strategii przedemerytalnych Polaków” zaprezentowali wybrane wyniki badań projektu „„Przygotowanie do starości realizowanego w ramach konkursu „Nauka dla Społeczeństwa II” MNiSW. Polacy w wieku przedemerytalnym o swojej przyszłości”. Badania potwierdzają, że najważniejsze dla Polaków w wieku przedemerytalnym jest zdrowie i rodzina. Ponadto wskazują, że większość Polaków nie zamierza pracować wraz z uzyskaniem uprawnień emerytalnych, kobiety z przyczyn rodzinnych, mężczyźni z przyczyn zdrowotnych. Więcej mężczyzn niż kobiet interesuje się wysokością swojej emerytury, w przypadku kobiet zainteresowanie sięga 50%, w przypadku mężczyzn znacznie przekracza 50%. Większość Polaków jest niezadowolonych ze swojej sytuacji finansowej, a co piąty nie może poczynić żadnych oszczędności miesięcznych. 75% nie korzysta z emerytalnych programów oszczędnościowych i nie zamierza tego czynić.
– dr hab. Agnieszka Sowa-Kofta w referacie pt. „ Akceptowa(l)ne nierówności
Sytuacja starszych kobiet: między oczekiwaniami a realiami życia społecznego i ekonomicznego” przedstawiła niektóre z wyników projektu pt. „Świat na miarę seniora” realizowanego na zlecenie Referencyjnego Ośrodka Badawczego UKSW. Wyniki wskazują na duży potencjał aktywizacyjny starszych kobiet. Kobiety w wieku 60 lat i więcej planując okres emerytalny oczekują przede wszystkim czasu spędzonego z rodziną i na utrzymaniu relacji koleżeńskich, niemniej mają też potencjał do zwiększania zaangażowania na rynku pracy. Mimo niższych niż wśród mężczyzn dochodów w wieku emerytalnym, większe znaczenie przy podejmowaniu przez nie zatrudnienia mają odpowiednie relacje koleżeńskie i szacunek w miejscu pracy aniżeli warunki finansowe. Wskazuje to na potrzebę prowadzenia odpowiedniej polityki rynku pracy wspierającej zaangażowanie pracodawców w tworzenie przyjaznych miejsc pracy.
– dr Paweł Poławski wygłosił referat pt. „”Lokalne programowanie procesów deinstytucjonalizacji” odwołujący się do danych projektu „Opracowanie i pilotażowe wdrożenie mechanizmów i planów deinstytucjonalizacji usług społecznych” realizowanego w latach 2021-23 w partnerstwie IPiSS, Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej i Fundacji Flexi Mind. Referat adresował pytania o to, jak przebiega proces planowania i programowania usług społecznych w samorządach lokalnych, w jaki sposób identyfikowani są partnerzy w tym procesie i jakie role pełnią, oraz jakie czynniki kształtują proces planowania lokalnych usług społecznych. Pokazywał przede wszystkim, że deinstytucjonalizacja w polskich realiach to nie tyle implementacja gotowego, uniwersalnego modelu, co raczej proces negocjowania znaczeń i adaptacji ogólnych założeń deinstytucjonalizacji do lokalnych możliwości i potrzeb. Różnorodność interpretacyjna w zakresie pojęcia deinstytucjonalizacji, choć generuje pewne wyzwania komunikacyjne i koordynacyjne, może być również źródłem innowacji i lepszego dopasowania rozwiązań do rzeczywistych potrzeb społeczności lokalnych.
